Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Πέντε σταγόνες θρησκεία

Αν αντί για την Αθήνα ζούσα στο Ισλαμαμπάντ, το Κάιρο, στην Άγκυρα, το Ριάντ ή το Χαρτούμ, μάλλον δεν θα ζούσα για πολύ απολαμβάνοντας την ελευθερία μου να εκφράσω μερικές απορίες μου για διάφορες θρησκείες. Επειδή όμως εδώ είναι Ελλάδα, το λίκνο της δυτικής δημοκρατίας, λέω να το αποτολμήσω. Τώρα, πριν διάφοροι κουλ οπαδοί του πολιτικά ορθού με αποθαρρύνουν ευγενικά. Σήμερα, πριν φανατικοί ισλαμιστές και άλλα εγγόνια του σκοταδισμού με κάνουν κι εμένα να υποκύψω στο φόβο. Παραφράζοντας τον Καμπουράκη λοιπόν, ορίστε «πέντε σταγόνες θρησκεία»:
Απορία πρώτη: Το ιστορικό πρόσωπο που ονομαζόταν Μωάμεθ ήταν παιδόφιλος; Ξαναδιαβάζοντας τις τελευταίες μέρες μία βραβευμένη από ισλαμικές οργανώσεις βιογραφία του προφήτη, δεν μπορώ να μην σταθώ στο γεγονός  πως ο Μωάμεθ παντρεύτηκε την Αϊσα όταν εκείνη ήταν μόλις 9. Μάλιστα, τη μέρα του γάμου της, αναφέρεται πως η Αϊσα έπαιζε τραμπάλα με τις φίλες της (Muhammad, Karen Armstrong, σελ. 157). Εννέα χρόνων! Υποθέτω πως ο Αλλάχ δεν το θεωρεί μεμπτό αυτό. Άλλωστε, σύμφωνα με τα ιερά μουσουλμανικά κείμενα, η σχέση δεν ολοκληρώθηκε παρά μόνο αφού είχε περίοδο η Αϊσα, στα 10 της. Μπορώ να το στηλιτεύσω αυτό ή είμαι ήδη ντιπ για ντιπ βλάσφημος;

Απορία δεύτερη: Γιατί τους απήγγειλε ο Μωάμεθ τους «σατανικούς στίχους»; Για το 99,9% των αναγνωστών που δεν ξέρουν τι είναι οι «σατανικοί στίχοι», πρόκειται για στίχους που όπως όλοι οι υπόλοιποι που απήγγειλε ο Μωάμεθ ήταν έργο θεού (κατά ένα δις και πλέον ανθρώπους). Με την μόνη εξαίρεση πως λίγα χρόνια μετά ο ίδιος ο προφήτης τους πήρε πίσω, αποδίδοντας τους σε στιγμιαία παρεμβολή του Σατανά στη μετάδοση τους από τον Θεό! (ibid, σελ 108-134) Το γεγονός πως όταν τους απήγγειλε τον άφησαν ήσυχο οι εχθροί του στη Μέκκα και έτσι απέκτησε πολύ περισσότερους πιστούς ήταν μια μόνο ευτυχής σύμπτωση για εκείνον; Και το γεγονός επίσης πως τους αποκήρυξε τους «σατανικούς» αυτούς στίχους μόνο όταν ήταν πια πολύ ισχυρότερος; Κι αυτό καθαρή σύμπτωση; Όχι έξυπνο πολιτικό του παιχνίδι, σωστά; Μπορώ να το σκεφτώ αυτό φωναχτά για ένα μόνο λεπτάκι ή κινδυνεύω να πάω από fatwa;

Απορία τρίτη: Ήταν το ιστορικό πρόσωπο L. Ron Hubbard ένας κοινός απατεώνας ή τουλάχιστον ένας άνθρωπος με τεράστια φαντασία ή όχι; Όντως μας μετέφερε στη Γη πριν 75 εκατομμύρια χρόνια ο άρχοντας της διαγαλαξιακής συνομοσπονδίας ονόματι Xenou; Δεν αστειεύομαι. Σύμφωνα με τη θρησκεία της  Σαϊεντολογίας (κατά Wikipedia), κάπως έτσι βρεθήκαμε στη Γη, μας παράτησε ο  Ζένου σε ηφαίστεια και έφυγε ρίχνοντας και μερικές ατομικές βόμβες. Σύμφωνα με τη θρησκεία του Τομ Κρουζ και του Τζον Τραβόλτα, απλά δεν το θυμόμαστε. Μήπως όμως το ότι, σύμφωνα με καταγγελίες, πρέπει να πληρώσει κάθε νέο μέλος δεκάδες και μετά εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για να του αποκαλυφθεί αυτή η αλήθεια θα έπρεπε να μας βάζει σε υποψίες; Εμένα ναι, το ομολογώ. Δεν βοηθάει και το ότι ο LRH, ο ιδρυτής της θρησκείας, ήταν συγγραφέας βιβλίων παλπ επιστημονικής φαντασίας. Μπορώ να το γράψω κι αυτό ή κινδυνεύω να μην κάνω καριέρα στο Hollywood;

Απορία τέταρτη: Ήταν το ιστορικό πρόσωπο ο Χριστός παντρεμένος; Θα διαβάσατε πριν λίγες μέρες πως παρουσιάστηκε πρωτοχριστιανικός πάπυρος που αναφέρει «κι ο Ιησούς τους είπε: ιδού η γυναίκα μου…». Η Κάρεν Κινγκ, η καθηγήτρια Θεολογίας του Χάρβαρντ που έκανε την ανακάλυψη σημείωσε πως η χριστιανική παράδοση παρουσίαζε πάντα τον Ιησού ως άγαμο ενώ δεν υπήρχαν τόσο ισχυρές σχετικές αποδείξεις. Κι αν ο Ιησούς ήταν παντρεμένος (με τη Μαρία Μαγδαληνή); Γιατί αυτό να θάφτηκε με το πέρασμα των αιώνων; Ήταν τόσο κακό να έκανε σεξ ο Ιησούς; Ήταν τόσο έκφυλη πια η Μαγδαληνή; Θα μείωνε το φως της διδασκαλίας του; Όπως με τόση επιτυχία φαντάστηκε ο Νταν Μπράουν, μήπως έκανε ο Χριστός και παιδιά; Να πεις κάτι παρόμοιο για τον Χριστό ενοχλεί σίγουρα αρκετούς πιστούς, αλλά δεν είναι και το τέλος του κόσμου, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις στον Τελευταίο Πειρασμό, πρώτα στο βιβλίο του Καζαντζάκη κι έπειτα το φιλμ του Σκορτσέζε. Μπορώ να το αναφέρω άρα τώρα, υποθέτω, χωρίς να με αφορίσει ο Ιερώνυμος.

Απορία πέμπτη και τελευταία: μπορεί το ιστορικό πρόσωπο ο Χριστός να ήταν γκέι ή έστω μπάι; Το κήρυγμα αγάπης του Ιησού ήταν σίγουρα πολύ μπροστά από την εποχή του. Ποιος μας αποκλείει πως και η καθημερινή του ζωή δεν ήταν πολύ «μπροστά»; Δεν το λέω εγώ, ο αγγλικανός κληρικός και δημοσιογράφος Paul Oestreicher αναρωτιέται. Σε πρόσφατο άρθρο του στον βρετανικό Guardian, αναρωτιέται: “was Jesus gay?”, δίνοντας ο ίδιος την απάντηση, “probably”. Φυσικά, αφού δεν υπάρχουν αξιόπιστα ιστορικά αρχεία σχετικά με τη ζωή του Ιησού, ο συλλογισμός του δεν βασίζεται σε αποδείξεις, παρά μόνο σε δική του ερμηνεία της Βίβλου, με έμφαση στη στενή σχέση του Ιησού με τον αγαπημένο του μαθητή, τον Ιωάννη. Αρκεί αυτό για εσάς; Δεν το γνωρίζω, πάντως για μένα σίγουρα όχι.

Πολύ αμφιβάλλω. Ελπίζω να μου συγχωρείται. Αυτό, στον 21ο αιώνα, τώρα που ζευγαρώνει το ολοκληρωτικό κομμάτι του Ισλάμ με την πολιτικά ορθή Δύση, μπορώ να το πω με ασφάλεια;
            Το Γιώργου Νικολόπουλου  http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=18437 

Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

Eπιτρέπεται η απαγόρευση πολιτικού κόμματος;

Του Νικου Κ. Αλιβιζατου* http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_23/09/2012_496501
Στις συζητήσεις που προκάλεσε η φασιστική δράση της Χρυσής Αυγής έρχεται και επανέρχεται το ερώτημα: ώς πότε η δημοκρατία μας θα ανέχεται τις βίαιες πρακτικές του νεοναζιστικού αυτού κόμματος; Γιατί δεν το θέτει εκτός νόμου;
Δυστυχώς, η σχετική συζήτηση πήρε γρήγορα ηθικές και πολιτικές διαστάσεις. Υπάρχει καλή και κακή βία; Και αν ναι, ποιο είναι το κριτήριο της διάκρισης; Η ιδεολογία όσων την υποστηρίζουν; Το αν αυτή βλάπτει πολλούς ή λίγους; Το αν τους βλάπτει σοβαρά ή όχι; Ή μήπως τα κίνητρα όσων τη μετέρχονται;
Υπό τις σημερινές περιστάσεις, θεωρώ ότι η συζήτηση αυτή δεν έχει νόημα. Σε ένα κράτος δικαίου, όπως ευτυχώς παραμένει ακόμη η Ελλάδα, η βία είναι καταδικαστέα, απ’ οπουδήποτε και αν προέρχεται, όποιο χρώμα και αν έχουν οι σημαίες όσων την υποστηρίζουν. Διότι η δημοκρατία μας θα αυτοκαταργούνταν αν ανεχόταν άλλα μέσα πολιτικής δράσης, εκτός από την ψήφο των πολιτών και από την άσκηση των δικαιωμάτων που αναγνωρίζει κάθε φιλελεύθερη και δημοκρατική έννομη τάξη. Με άλλα λόγια, με όρους ποινικού δικαίου, η «ευγένεια» των όποιων προθέσεων θα μπορούσε να ληφθεί υπ’ όψιν, όχι βέβαια για τον αποκλεισμό του αδίκου, αλλά το πολύ πολύ ως ελαφρυντική περίπτωση, για την επιμέτρηση της ποινής (άρθρο 84 Π.Κ.).
Γιατί λοιπόν δεν απαγορεύονται κόμματα που όχι μόνο δεν καταδικάζουν τη βία, αλλά τη χρησιμοποιούν συστηματικά, ήδη από σήμερα, ως μέσο πολιτικής δράσης;
Μετά τις φρικαλεότητες του φασισμού και του ναζισμού, τα Συντάγματα πολλών δημοκρατικών χωρών προβλέπουν τη δυνατότητα απαγόρευσης «ανατρεπτικών» κομμάτων, συνήθως με δικαστικές εγγυήσεις. Γνωστότερα από αυτά είναι το γερμανικό και το τουρκικό. Οπως έχει κρίνει το Δικαστήριο του Στρασβούργου, η απαγόρευση αυτή, όταν θεμελιώνεται σε πράξεις και επίσημες διακηρύξεις και όχι σε μεμονωμένα περιστατικά, δεν προσκρούει στη Σύμβαση της Ρώμης (ΕΣΔΑ). Οι Αρχές, πάντως, δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την ανασύσταση των κομμάτων που απαγορεύτηκαν. Κάτι που λέει πολλά για τη μικρή αποτελεσματικότητα του θεσμού της απαγόρευσης, υπό καθεστώς δημοκρατίας.
Στη χώρα μας, το ισχύον Σύνταγμα δεν προβλέπει τη δυνατότητα να απαγορευθεί πολιτικό κόμμα. Με νωπή τότε ακόμη τη θέση εκτός νόμου του ΚΚΕ για σχεδόν 30 χρόνια, η Νέα Δημοκρατία απέσυρε πρόταση που είχε υποβάλει, στο πρώτο στάδιο της συνταγματικής αναθεώρησης, ακολουθώντας το πρότυπο του άρθρου 21 του γερμανικού Συντάγματος.
Κατά τη σχετική συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε υποστηρίξει τότε ότι «αρκεί ο ποινικός κώδιξ», ενώ ο Δημ. Τσάτσος, ως εισηγητής της μειοψηφίας, εγκαλούσε την κυβέρνηση ότι «καταλύει το κράτος δικαίου» αφού, με την προτεινόμενη διάταξη, καταργούσε τη διάκριση νομιμότητας και παρανομίας (συνεδρ. 22.4.1975).
Εκτοτε, επικαλούμενοι το ναυάγιο της ανωτέρω πρότασης, οι συνταγματολόγοι συμφωνούν ότι το ισχύον Σύνταγμα αποκλείει το ενδεχόμενο να απαγορευθεί πολιτικό κόμμα, ακόμη με ειδικό νόμο (παρόμοιο π.χ. με τον διαβόητο α.ν. 509/1947).
Στο επιχείρημα αυτό, θα προσέθετα και ένα δεύτερο, πιο ρεαλιστικό: η απαγόρευση της Χρυσής Αυγής με νόμο θα ήταν αλυσιτελής. Διότι οι βουλευτές της, ελλείψει ειδικής συνταγματικής διάταξης για την αυτοδίκαιη έκπτωσή τους (αντίστοιχης με το άρθρο 58 παρ. 6 των Συνταγμάτων της δικτατορίας), δεν θα έχαναν τη βουλευτική τους ιδιότητα. Τούτο σημαίνει ότι θα μπορούσαν να συνεχίσουν το «θεάρεστο» έργο τους και να κατέλθουν στις επόμενες εκλογές με άλλο όνομα, χωρίς καν να χρειαστεί να χρίσουν υποψηφίους τις γυναίκες ή τα παιδιά τους (όπως συνέβη προ ετών στην Τουρκία).
Δεν θα μπορούσα να υποστηρίξω την ανωτέρω θέση ηθικά και πολιτικά, αν η έννομη τάξη μας δεν προέβλεπε άλλους τρόπους για την αμείλικτη δίωξη όσων προσφεύγουν συστηματικά σε πράξεις (πολιτικής) βίας. Με βάση τις διατάξεις του κοινού ποινικού μας δικαίου, οι τελευταίοι θα μπορούσαν να διωχθούν όχι μόνο για αντιποίηση αρχής (άρθρο 175 Π.Κ.), αλλά και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης (άρθρο 187 Π.Κ.), αφού αποδεδειγμένα όχι μόνον ανέχονται αλλά και επιδιώκουν απρόκλητες σωματικές βλάβες εις βάρος τρίτων, ιδίως μεταναστών, αν και όχι μόνον (άρθρο 310 Π.Κ.). Θα μπορούσαν ακόμη να διωχθούν με βάση τον αντιρατσιστικό ν. 927/1979, οι αξιόποινες πράξεις του οποίου διώκονται πλέον αυτεπαγγέλτως (άρθρο 39 παρ. 4 του ν. 2910/1991).
Η θαρραλέα εγκύκλιος του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου έδειξε ότι ούτε η βουλευτική ιδιότητα μπορεί σήμερα να σταθεί εμπόδιο στην αυστηρή εφαρμογή του νόμου. Οσο για τους ηγέτες των κομμάτων της βίας, οι οποίοι σχεδιάζουν τα έκτροπα αποφεύγοντας να συμμετάσχουν οι ίδιοι σε αυτά, θα μπορούσαν να διωχθούν ως ηθικοί αυτουργοί.
Σε κάθε περίπτωση, για την αντιμετώπιση της βίας, οι αρμόδιες αρχές χρειάζεται να δείξουν σθένος και αποφασιστικότητα. Εκτός από την κυβέρνηση, την αστυνομία, τους εισαγγελείς και τους δικαστές (θα προσέθετα μάλιστα και το προεδρείο της Βουλής πλέον!) χρειάζεται και εμείς, ως κοινοί πολίτες, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να εκφράσουμε με κάθε τρόπο των αποτροπιασμό μας απέναντι στον κάθε μελανοχίτωνα. Διότι η αναβίωση του φασισμού στη χώρα μας είναι ντροπή και για την ιστορία και για τον πολιτισμό μας.
* Ο κ. Ν. Κ. Αλιβιζάτος είναι καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012

Λείπει ο πατριωτισμός

Οι νεοφασίστες που έχουν επανακάμψει εσχάτως στην πολιτική σκηνή Ελλάδας και Ευρώπης μαγαρίζουν συστηματικά τους όρους «πατριωτισμός» και «εθνικισμός», συσκοτίζοντας το νόημά τους. Η αλήθεια είναι ότι ο εθνικισμός γεννήθηκε τον 18ο αιώνα και αποτέλεσε κινητήριο δύναμη των μεγάλων προοδευτικών επαναστάσεων της εποχής (Αμερικανική, Γαλλική). Στον πυρήνα της εθνικιστικής ιδεολογίας βρισκόταν η πεποίθηση ότι πηγή νομιμοποίησης της πολιτικής εξουσίας δεν ήταν ούτε το «ελέω Θεού» δίκαιο των γαλαζοαίματων και του κλήρου, ούτε τα κληρονομικά προνόμια των ευγενών.
Ανεξάρτητα από τη θέση του στην κοινωνική ιεραρχία ή την καταγωγή του, κάθε μέλος μιας γεωγραφικής και πολιτισμικής κοινότητας, διέθετε ένα βασικό χαρακτηριστικό: αυτοπροσδιοριζόταν και αναγνωριζόταν ως Γάλλος (ή Ελληνας ή Αμερικανός κ.ο.κ). Και επειδή ακριβώς ήταν εξίσου Γάλλος μέ όλους τους υπόλοιπους Γάλλους, είχε τα ίδια πολιτικά δικαιώματα και τις ίδιες νομικές υποχρεώσεις με αυτούς. Ο εθνικισμός είναι λοιπόν άμεσα συνδεδεμένος με το αίτημα για εκδημοκρατισμό και αυτοδιάθεση των λαών, ενώ κύριοι εκφραστές του δεν ήταν αντιδραστικοί αντισημίτες, αλλά φιλελεύθεροι και προοδευτικοί διανοούμενοι. Και τα σύγχρονα δημοκρατικά Συντάγματα εδράζονται ακριβώς στην ιδέα ότι εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι δεν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, συνδέονται παρ’ όλα αυτά «σε μια κοινή μοίρα» (όπως όρισε το έθνος ο Οτο Μπάουερ) και έχουν υποχρέωση αφοσίωσης και αλληλεγγύης ο ένας στον άλλον.
Οπως σε κάθε ιδεολογία, έτσι και στον εθνικισμό, οι πολυετείς κοινωνικές ζυμώσεις και οι ιστορικές συγκυρίες παρήγαγαν και τερατογενέσεις, με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τον ναζισμό. Ομοίως, τα «τάγματα εφόδου» των μαυροφορεμένων φουσκωτών στη σημερινή Ελλάδα δεν έχουν καμία σχέση με το πολιτικό και εκσυγχρονιστικό πρόταγμα του πατριωτισμού. Αντιθέτως, η εντυπωσιακή αύξηση της επιρροής τους αποδεικνύει τη σαγήνη που ασκούν, σε εποχές κρίσης, παρωχημένες μορφές κοινωνικής οργάνωσης, από την εποχή του ανθρωπο-πιθήκου, όπως είναι η αγέλη. Για τους πραγματικούς πατριώτες, οι νόμοι, οι θεσμοί και τα όργανα της πολιτείας αποτελούν έκφραση της συλλογικής δημοκρατικής βούλησης του έθνους. Για τους νεοφασίστες, ισχύει ο νόμος της ζούγκλας, όπως ακριβώς στον Μεσαίωνα.
Ασχετα από το τι συμβαίνει στα άκρα του πολιτικού φάσματος όμως στη χώρα μας, γενικότερα, τα λόγια περισσεύουν, αλλά το πατριωτικό πνεύμα λείπει. Καθημερινές πρακτικές εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας καταδεικνύουν ότι η αφοσίωσή τους δεν έχει σημείο αναφοράς την πολιτική κοινότητα του έθνους, αλλά τους εαυτούς τους, την οικογένειά τους, το χωριό τους, τη συντεχνία, τη φατρία τους, όπως συνέβαινε στις προνεωτερικές κουλτούρες, πριν από τη γέννηση των εθνών. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί; Οταν η Ελλάδα καταρρέει, αλλά κοιτάς πώς θα τακτοποιήσεις τους συγχωριανούς, κολλητούς ή συγγενείς σου στο μετρό, το τραμ, την ΕΡΤ ή τη Βουλή, τότε δεν έχεις εθνική συνείδηση. Οταν βρωμίζεις, βανδαλίζεις ή εγκαταλείπεις την πόλη σου και τις υποδομές που δημιουργήθηκαν από το υστέρημα των συμπολιτών σου, τότε είναι σαφές ότι δεν έχεις την αίσθηση του συν-ανήκειν στην ευρύτερη κοινότητα του έθνους. Οταν κοιτάς πώς θα τη γλιτώσεις εσύ και η οικογένειά σου, φοροδιαφεύγοντας ή απαιτώντας εξωφρενικά προνόμια σε βάρος των υπολοίπων, τότε δεν είσαι πατριώτης.
Δεν ηθικολογώ. Ανεξάρτητα από το αν επιλέγουμε να ταυτιστούμε με το έθνος μας ή προτιμάμε να μείνουμε προσκολλημένοι σε βυζαντινά ή οθωμανικά πρότυπα, γεγονός είναι ότι, είτε μας αρέσει είτε όχι, ο κόσμος μας παραμένει -προς το παρόν τουλάχιστον- πολιτικά οργανωμένος σε έθνη. Αν λοιπόν αυτό που βλέπουμε στον χάρτη να ορίζεται από τον έξω κόσμο ως Ελλάδα καταρρεύσει, τότε θα πάρει μαζί του όλους όσοι βρίσκονται εντός των σαφώς προσδιορισμένων συνόρων του. Δεν θα μείνει τίποτα όρθιο, ούτε τα «μπούνκερ» των βορείων προαστίων ούτε η Βουλή ούτε οι γνωριμίες θα είναι ασφαλή καταφύγια για κανέναν. Με άλλα λόγια, θέλουμε δεν θέλουμε, ο πατριωτισμός είναι τελικά ζήτημα προσωπικής επιβίωσης.
Tου Νικου Χρυσολωρα
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_12/09/2012_460857

Πέμπτη 26 Ιουλίου 2012

Φιλελεύθεροι παντού, φιλελευθερισμός πουθενά / του Νίκου Σωτηρακόπουλου

Αναδημοσίευση από http://www.ppol.gr/cm/index.php?Datain=7894&LID=1




Ζούμε σε μια εποχή που στη συνείδηση μεγάλου μέρους της κοινής γνώμης, στην Ελλάδα και διεθνώς, οι ιδέες του φιλελευθερισμού έχουν θριαμβεύσει. Το όραμα του Φουκουγιάμα (Fukuyama) για τη φιλελεύθερη δημοκρατία ως το «τέλος της ιστορίας», (όπως απλοϊκά παρουσιάζεται), όχι απλά δεν έχει κλονιστεί από την πρόσφατη παγκόσμια κρίση, αλλά φαντάζει πιο κραταιό από ποτέ. Ακόμα και η αριστερά διστάζει να φανταστεί και να σκιαγραφήσει ένα μέλλον πέρα από τη φιλελεύθερη δημοκρατία της αγοράς. Αυτό που έχει ονομαστεί ως «νεοφιλελευθερισμός» (όρος κατά τη γνώμη μου ιδιαίτερα προβληματικός), παρά το ότι για πολύ κόσμο είναι υπεύθυνος για την κρίση, συνεχίζει να φαντάζει ως μονόδρομος. Επιπλέον στο δυτικό κόσμο μια σειρά κομμάτων που χαρακτηρίζονται «φιλελεύθερα» απολαμβάνουν θέσεις σε κυβερνητικούς συνασπισμούς ή κάνουν δυναμική εμφάνιση ως αυτόνομοι δρώντες στην πολιτική σκηνή, όπως πρόσφατα συνέβη στην Ελλάδα.

Ωστόσο θα υποστηρίξω ότι το leitmotif, δηλαδή οι κυρίαρχες τάσεις στην πολιτική και την ιδεολογία του σήμερα, πόρρω απέχουν από το να ευνοούν την άνθηση ενός ριζοσπαστικού ανθρωπιστικού φιλελευθερισμού, ο οποίος θα λειτουργεί όχι ως προκάλυμμα για την επιβολή του ισοπεδωτικού θριάμβου μιας τάξης πάνω σε μια άλλη, αλλά ως η ειλικρινής πίστη στη δυνατότητα του ατόμου για ελεύθερη βούληση, ηθική/αξιακή αυτονομία και πρόοδο. Τέτοιες ιδέες, όπως εκφράστηκαν στο διαφωτισμό αλλά και στη σκέψη πρωτοπόρων της φιλελεύθερης σκέψης, τυγχάνουν στην καλύτερη περίπτωση μιας εργαλειακής μεταχείρισης και στην χειρότερη τίθενται στο περιθώριο.

Στις πρόσφατες διπλές εκλογές στην Ελλάδα, ο φιλελεύθερος χώρος για πρώτη φορά είχε αυτόνομη και αισθητή παρουσία με τέσσερις σχηματισμούς -«δράση», «δημιουργία ξανά» (ΔΗΞΑ), «φιλελεύθερη συμμαχία» (ΦΙΣ), «δημοκρατική συμμαχία» (ΔΗΜΣΥΜ)- οι τρεις πρώτοι εκ των οποίων στις δεύτερες εκλογές προέβησαν σε κοινή κάθοδο. Αν και ο χώρος κατέγραψε σημαντική παρουσία, δεν πέτυχε, αυτόνομα ή ενωμένα, την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Ωστόσο, στις περισσότερες των περιπτώσεων, πρόκειται μάλλον για φιλελευθέρους που, όπως η πλειοψηφία των ομοϊδεατών τους στην Ευρώπη, δεν παίρνουν ούτε οι ίδιοι στα σοβαρά τον τίτλο τους. Έχει ήδη γίνει αρκετή κουβέντα για κάποιες ακραίες θέσεις του χώρου, όπως οι ιδέες του κ. Τζήμερου της ΔΗΞΑ για «ειδικές οικονομικές ζώνες» όπου θα εργάζονται οι μετανάστες με χαμηλότερο μισθό (ευφημισμός για στρατόπεδα εργασίας;) ή οι δηλώσεις του για το πώς οι μετανάστες θα πρέπει να αποθαρρύνουν τους συμπατριώτες τους από το να τους ακολουθήσουν (κάτι για το οποίο φροντίζει ήδη η «χρυσή αυγή»). Είναι γνωστό επίσης πώς ο κ. Μάνος της «δράσης» το 2008 ζητούσε την επέμβαση του στρατού για την κατάπνιξη της βίαιης εξέγερσης του Δεκέμβρη. Υπάρχουν ωστόσο και περισσότερα ψιλά γράμματα στις θέσεις και τις ιδέες των εγχώριων φιλελεύθερων που αποδεικνύουν πως πολλοί από αυτούς μάλλον δεν θα αναγνώριζαν τον γνήσιο ριζοσπαστικό και ανθρωπιστικό φιλελευθερισμό, ακόμα κι αν τράκαραν πάνω του στο δρόμο.

Το πρόγραμμα της ΔΗΞΑ αφήνει λίγα περιθώρια αμφιβολίας για το ποιόν του και του τι είδος πολιτική ζωή έχει σαν όραμα. Βλέπουμε λοιπόν στις θέσεις της περί των κομμάτων πως θεωρεί «αδιανόητο να υπάρχει στην ελληνική βουλή κόμμα που στο καταστατικό του αυτοπροσδιορίζεται (επί λέξει) ως "επαναστατική οργάνωση εθελοντών ομοϊδεατών που αγωνίζεται για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας"». Καλώς ήρθατε στην έρημο του «φιλελευθερισμού», όπου προϋπόθεση της συμμετοχής στην πολιτική ζωή είναι δηλώσεις νομιμοφροσύνης σκοτεινών εποχών και όπου ο ορίζοντας των φιλοδοξιών του κάθε κόμματος για έναν διαφορετικό κόσμος ορίζεται όχι από τους πολίτες που το επιβραβεύουν ή του γυρνούν την πλάτη, αλλά από a priori περιορισμούς, σύμφωνους με τις ιδέες του κ. Τζήμερου.

Επίσης, στις θέσεις της ΔΗΞΑ για τις εκλογές, βλέπουμε ότι στα μηνύματά τους τα κόμματα απαγορεύεται να κάνουν αναφορές στις θέσεις άλλων κομμάτων. Υπάρχει η διευκρίνιση ότι αυτό δεν αφορά εν γένει τον δημόσιο διάλογο, όμως είναι σαφές πόσο χαμηλοί είναι οι ορίζοντες των φιλελεύθερων για την ελεύθερη διαπάλη των ιδεών. Αντίστοιχα, ο κ. Τζήμερος δεν θέλει κομματικό συνδικαλισμό στα πανεπιστήμια, ο οποίος κατά τη γνώμη του πρέπει να καταργηθεί δια νόμου. Επίσης δια νόμου πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί στις περιφρουρήσεις των απεργιών, στις διαδηλώσεις και σε άλλα πολλά. Είναι πραγματικά ειρωνικό πόση ενέργεια σπαταλούν οι αυτοαποκαλούμενοι «φιλελεύθεροι» όχι στην προάσπιση της ελευθερίας, αλλά στον περιορισμό της. Πίσω από την τάση αυτή κρύβονται δύο στοιχεία:
  • Το πρώτο είναι το προφανές: η εξυπηρέτηση των ταξικών συμφερόντων της πλειοψηφίας των ανθρώπων αυτών. Απελευθέρωση για τις πράξεις του κεφαλαίου, με ταυτόχρονη περαιτέρω οριοθέτηση και ρύθμιση των δυνατοτήτων αντίδρασης της απέναντι πλευράς και του κόσμου της εργασίας. Τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου.
  • Υπάρχει όμως και μια δεύτερη εξήγηση για τις παραπάνω τάσεις. Είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης και η πλήρης απαξίωση πολλών από τους φιλελεύθερους για τις μάζες των «πληβείων». Στο μυαλό του φιλελεύθερου, ο απλός άνθρωπος αν δει μια «μαύρη» πολιτική διαφήμιση θα την καταπιεί άκριτα, όπως και θα πέσει θύμα της προπαγάνδας μιας κομματικής νεολαίας στο πανεπιστήμιο. Ο απλός άνθρωπο δεν μπορεί να καταλάβει και πολλά και να έχει λόγο για σημαντικά θέματα. Ζητήματα όπως το PSI ή η θέση της Ελλάδας στο ευρώ, αλλά στην τελική και όλα τα μείζονα ζητήματα της πολιτικής, είναι καλύτερα να αφήνονται στα χέρια των τεχνοκρατών που αποφασίζουν μακριά από τις υστερικές κραυγές των μαζών. Εξ' ου βεβαίως και το σλόγκαν της ΔΗΞΑ για «πολιτική χωρίς πολιτικούς». Όπως έχει πει ο Ζίζεκ (Žižek), στο μεταμοντέρνο σύμπαν μας ο καπιταλισμός επιτρέπει την ικανοποίηση και το βίωμα, στερημένο όμως από την ουσία του. Έτσι έχουμε καφέ χωρίς καφεΐνη, λουκάνικο χωρίς λίπος, τσιγάρο χωρίς καπνό (ηλεκτρονικό τσιγάρο), ακόμα και σεξ χωρίς επαφή (cybersex ή και μορφές ταντρικού σεξ). Τώρα με τον κ. Τζήμερο, υπάρχει και πολιτική χωρίς πολιτικούς (με επόμενο βήμα, πιθανώς, τη δημοκρατία χωρίς το δήμο).
Τα πράγματα ωστόσο είναι ακόμα χειρότερα στο μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου. Εκεί, ο φιλελευθερισμός έχει, εσφαλμένα, ταυτιστεί με μια αναιμική δήθεν προοδευτικότητα, με την τυραννία του «πολιτικά ορθού» και μιας ψευδούς κατανόησης της ανεκτικότητας, η οποία όμως είναι περιορισμένη στον ορίζοντα της μη-κρίσης (nonjudgmentalism).

Ένα καλό παράδειγμα για το πώς αντιλαμβάνεται η φιλελεύθερη Ευρώπη την ανεκτικότητα, είναι η έννοια του «εγκλήματος γνώμης» και η σχεδόν μηδενική αντίσταση που έχει συναντήσει από το φιλελεύθερο φάσμα (όπου δεν έχει επικροτηθεί). Πρόσφατα η Γαλλία ποινικοποίησε την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων, ενώ αντίστοιχα η άρνηση του Ολοκαυτώματος αποτελεί ποινικά κολάσιμο έγκλημα σε πολλές χώρες. Στην Ουκρανία, αποτελεί κολάσιμη πράξη η αμφισβήτηση του ότι ο λιμός του 1932-1933 αποτελεί «σταλινικό έγκλημα». Φυσικά η άρνηση του Ολοκαυτώματος είναι πέρα από ιστορικά ανυπόστατη και ηθικά αποκρουστική. Όμως η ελευθερία της γνώμης δεν υπάρχει μόνο για απόψεις που η πλειοψηφία ή οι ελίτ βρίσκουν λογικές. Επίσης, τα «εγκλήματα γνώμης» σηματοδοτούν έναν περιορισμό της αναζήτησης της αλήθειας, η οποία στην πραγματικότητα μπορεί να προσεγγιστεί μόνο με την σφοδρή διαπάλη ιδεών και επιχειρημάτων και την εγκατάλειψη κάθε βεβαιότητας. Ποιος θέλει μια ελίτ να αποφασίζει για εμάς ποια είναι η μοναδική αλήθεια για το παρελθόν και την ιστορία;

Ωστόσο πουθενά ίσως ο ψευδεπίγραφος φιλελευθερισμός δεν αυτοαναιρείται τόσο όσο στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το φιλελεύθερο κόμμα των «φιλελευθέρων δημοκρατών» (LibDems) είναι εδώ και δύο χρόνια συγκυβερνώσα δύναμη με τους Συντηρητικούς. Στη Αγγλία παρατηρείται, ήδη από τα χρόνια των «νέων Εργατικών» του Μπλερ (Blair), η πλήρης αντιστροφή της γνήσιας φιλελεύθερης ιδέας ότι υπάρχει μια ιδιωτική σφαίρα όπου το άτομο απολαμβάνει αυτονομία και μια δημόσια σφαίρα όπου το κράτος ηγείται. Οι βρετανικές ελίτ δείχνουν έναν πρωτόγνωρο ζήλο στον «εποικισμό» όλο και περισσότερων τομέων της ιδιωτικής ζωής. Σε αυτό το «φιλελεύθερο» σύμπαν, σκοπός της κυβέρνησης και των κομμάτων, μιας και έχουν απολέσει μεγάλο μέρος του κύρους και της ηθικής νομιμοποίησής τους, είναι πλέον όχι να εκφράζουν τις φιλοδοξίες του κόσμου ή τα συμφέροντα μιας τάξης, αλλά να λένε στον κόσμο αυτό ποιες πρέπει να είναι οι φιλοδοξίες του και πώς να ζει. Έτσι, έχουμε έναν κυκεώνα επεμβάσεων στην προσωπική και οικογενειακή ζωή από μια στρατιά «ειδικών» και μια σειρά απαγορεύσεων που μπροστά τους ωχριά ο βικτωριανός πουριτανισμός (νοούμενος ως η αποστροφή στην ικανοποίηση του «άλλου»). Την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους ακολουθεί η απαγόρευση της οπτικής επαφής με προϊόντα καπνού στα καταστήματα, τα πακέτα χωρίς διακριτικά (plain packaging), όπως και οι επερχόμενες ρυθμίσεις στην κατανάλωση αλκοόλ, αλλά και παχυντικών φαγητών και ζάχαρης. Προβλέψιμα, η μερίδα της κοινωνίας που πρέπει να συνετιστεί είναι κυρίως η λευκή εργατική τάξη (οι «chavs», όπως υποτιμητικά αναφέρονται), νοούμενη από τις φιλελεύθερες ελίτ ως μια ομάδα πληθυσμού ζώσα σε μια ημιάγρια κατάσταση και ανίκανη να ασκήσει κρίση για τον εαυτό της.

Όμως είναι το ευρύτερο φάσμα του φιλελεύθερου και προοδευτικού κόσμου στη Βρετανία που έχει μια ψύχωση για τις απαγορεύσεις. Έτσι για παράδειγμα οι «πεφωτισμένες» μεσαίες τάξεις ζητούν εναγωνίως ρυθμίσεις για την «προσβλητική και ρατσιστική» γλώσσα των ποδοσφαιρικών γηπέδων, κάποιοι αριστερίζοντες προσπαθούν να θέσουν εκτός νόμου τις συγκεντρώσεις της ξενοφοβικής «λίγκας αγγλικής αυτοάμυνας» (EDL), ενώ οι «προοδευτικές» φεμινίστριες ηγούνται μιας σταυροφορίας εναντίον των λεγόμενων «lads-mags» («αντρικών περιοδικών» τύπου «maxim» ή «penthouse»: Στη φαντασία τους, ο αναγνώστης του περιοδικού θα πάρει ό,τι διαβάσει απόλυτα τοις μετρητοίς και θα θεωρήσει ότι οι γυναίκες εκεί έξω είναι όλες πεινασμένες για σεξ, κάτι που θα τον καταστήσει οιονεί βιαστή). Η απαξίωση του άλλου, που σε αντίθεση με μας τους εκλεπτυσμένους αδυνατεί να κατανοήσει τους πλέον βασικούς κανόνες συμπεριφοράς, και η παρέμβαση του κράτους για να μας προστατέψει από τον κακό μας (ή μάλλον τον κακό των άλλων) εαυτό, φτάνει σε επίπεδα πρωτόγνωρα. Και φυσικά η κριτική σε τέτοιες θέσεις θεωρείται από τους φιλελευθέρους ως σεξισμός, μιας και η ανοχή στον άλλον δε νοείται ως η συνύπαρξη διαφορετικών ιδεών με την ταυτόχρονη αμφισβήτησή τους με επιχειρήματα, αλλά ως η μη κρίση στις ιδέες του άλλου.

Αντίστοιχα ανησυχητικός είναι και ο κλιμακούμενος περιορισμός της ελευθερίας του λόγου, στο όνομα μιας φιλελεύθερης μηδενικής ανοχής στη μη ανεκτικότητα. Έτσι, τους τελευταίους μήνες είχαμε αρκετές περιπτώσεις συλλήψεων ακόμα και εφήβων για σχόλια στο facebook και το twitter που θεωρήθηκαν ρατσιστικά. Κάποια από αυτά ίσως και να ήταν. Όμως από πότε μια ανοησία που θα πει ένας έφηβος μπορεί να τον οδηγήσει μέχρι και σε πολύμηνη φυλάκιση; Ο διαχωρισμός της ελευθερίας του λόγου (που προστατεύεται) από την κολάσιμη πράξη (που τιμωρείται), θεμέλιος λίθος στο γνήσιο φιλελεύθερο αξιακό σύστημα, πλέον είναι ανύπαρκτος. Επίσης, σύμφωνα με την απαράδεκτη προσφάτως επικρατούσα ερμηνεία του αγγλικού νόμου, ένα σχόλιο είναι ρατσιστικό όχι αν έχει ειπωθεί ως τέτοιο, αλλά αν εκληφθεί ως ρατσιστικό από το «θύμα». Οργουελικότατο!

Όμως, για να επιστρέψουμε στα δικά μας, τι κάνουμε με φαινόμενα σαν τη «χρυσή αυγή» (ΧΑ); Οι τοίχοι τον Μάη του '68 πρόσταζαν «καμιά ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας». Η απάντηση εδώ πρέπει να είναι καθαρή. Το χέρι της φασιστικής βίας πρέπει να κόβεται πάραυτα και αποφασιστικά. Όμως ο λόγος, ακόμα και ο φασιστικός, δεν πρέπει να φιμωθεί. Είδαμε και στις πρόσφατες εκλογές που οδήγησε η μοιραία ψευδαίσθηση ότι αν κρύψουμε τη ΧΑ κάτω από το χαλί, με ένα μαγικό τρόπο θα εξαφανιστεί. Πρέπει να βγει στο φως και να αντιμετωπιστεί ρωμαλέα και πειστικά. Επιπλέον, είναι τουλάχιστον αφελές να πιστεύει κάποιος ότι αν το αστικό κράτος κάνει την αρχή με το να θέσει εκτός νόμου μια πολιτική οργάνωση, έστω και φασιστική, σύντομα δε θα κάνει το ίδιο με φωνές πραγματικά ενοχλητικές για αυτό, από τη «δικιά μας» πλευρά.

Κλείνοντας, είναι σαφές ότι ιδιαίτερα σε περίοδο κρίσης, όπου το κράτος πετά τις μάσκες της εκπροσώπησης του καθολικού συμφέροντος και εμφανίζεται όλο και περισσότερο ως φορέας καταστολής προς όφελος μιας συγκεκριμένης τάξης, το πρόταγμα του αληθινού, ριζοσπαστικού και ουμανιστικού κοινωνικού φιλελευθερισμού είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Αυτό δεν έχει να κάνει με απλές φιλοσοφικές διακηρύξεις επί χάρτου, αλλά με την πίστη στον άνθρωπο ως δημιουργό τις ιστορίας και ως αυτόνομο παράγοντα, που δε χρειάζεται την πατερναλιστική ποδηγέτηση των διαφόρων ελίτ που «ξέρουν καλύτερα». Οι περισσότεροι από όσους μιλούν ως «φιλελεύθεροι» στην Ελλάδα και το δυτικό κόσμο, αποκαλύπτεται πώς έχουν μια ατζέντα που δεν αντιλαμβάνεται την ελευθερία ως δικαίωμα, αλλά ως προνόμιο της κάστας και της τάξης τους. Ο ριζοσπαστικός και ουμανιστικός χειραφετικός φιλελευθερισμός είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να τον αφήσουμε στα χέρια τους. O Νίκος Σωτηρακόπουλος είναι υποψήφιος διδάκτορας στην περιβαλλοντική κοινωνιολογία και βοηθός λέκτορα στο πανεπιστήμιο του Κεντ

Σάββατο 2 Ιουνίου 2012

Ας φάνε παντεσπάνι!

Αναδημοσιευση από http://kleitor.blogspot.gr/
Ξεσηκώθηκαν οι Αντουανέτες των Αθηνών διότι λέει οι πεινασμένοι τρώνε ζώα και μάλιστα αδέσποτα και φοβούνται λέει πως θα φάνε και τα δεσποζόμενα. Φοβούνται καλέ μήπως οι άνθρωποι στην πείνα τους επάνω φάνε το δεσποζόμενο κανις και την αδέσποτη αγκύρας που τόσα χρόνια την τάιζε τ’ αφεντικό της μπον φιλέ κοσνέρβα δεσποζόμενου βοδινού. Βέβαια την ώρα που οι κυρίες επί των τιμών έγραφαν την καταγγελία μάλλον έτρωγαν ταυτόχρονα ένα σουβλάκι με δεσποζόμενο γύρο χοιρινό κι ένα πλήρες πιάτο με φιλέτο δεσποζόμενου κοτόπουλου δίνοντας και μερικές μπουκιές στο δεσποζόμενο σκυλάκι τους την ίδια ώρα που αδέσποτοι λιμοκτονούντες έτρωγαν τ’ αδέσποτα της γειτονιάς. Απαπαπα άκου λέει τρώνε ζώα! Μα που ακούστηκε άνθρωποι να τρώνε ζώα;! Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ! Απαπαπα καλές μου κυρίες πρέπει οπωσδήποτε να επέμβει εισαγγελέας να τους μαζέψει αυτούς τους ζωοφάγους και να τους στείλει στο πυρ το εξώτερο. Διότι ως γνωστόν οι άνθρωποι δεν τρώνε ζώα! Οδηγούν λέει την ζωή στο έσχατο σκαλοπάτι της ενώ κανονικά θα έπρεπε αγόγγυστα οι αδέσποτοι να πεθάνουν από την πείνα και να γίνουν τροφή για το σκυλάκι της μαντάμ.
Ε ρε αντουανέτες τίποτα δεν μάθατε από την ιστορία και γι αυτό το μάθημα θα επαναληφθεί…. 

H Eλληνική Φιλοζωική Εταιρεία κατέθεσε σήμερα στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών, αναφορά με την οποία ζητά την άμεση παρέμβασή της, ώστε να σταματήσει ο βάναυσος αφανισμός των ζώων της Αθήνας από αλλοδαπούς, προς βρώσιν. Συνάνθρωποί μας, αλλοδαποί, μη έχοντας πλέον τα προς το ζην λόγω της οικονομικής κρίσης, σκοτώνουν με οποιονδήποτε τρόπο, όσα ζώα βρουν στο διάβα τους, προκειμένου να τραφούν με αυτά, οδηγώντας τη ζωή στο έσχατο σκαλοπάτι της. Η Ελληνική Φιλοζωική Εταιρεία έλαβε σοβαρότατες καταγγελίες και υλικό που συνοδεύεται από φρικτές φωτογραφίες για το θέμα της σφαγής σκύλων, του τεμαχισμού τους και πώς οδηγούνται στην πυρά. Μάλιστα το φαινόμενο επεκτείνεται σε όλα τα ζώα, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν και τα δεσποζόμενα κι οι ιδιοκτήτες τους να ζουν με τον συνεχή φόβο ότι θα καταλήξουν στον πάγκο του χασάπη. Επειδή το υλικό είναι άκρως ανατριχιαστικό και μη δημοσιεύσιμο, κρίναμε σκόπιμο να αναλάβει την διερεύνηση της υπόθεσης η Εισαγγελία Αθηνών για περαιτέρω ενέργειες. Το ίδιο θέμα πριν λίγους μήνες η Ελληνική Φιλοζωική Εταιρεία είχε καταγγείλει στα ΜΜΕ και το διαδίκτυο, στηριζόμενη σε τηλεφωνική καταγγελία μελών της για κρεμασμένους και γδαρμένους σκύλους την οδό Αγησιλάου προς πώληση, χωρίς άλλα αποδεικτικά στοιχεία. Τις πρόσφατες για το ίδιο θέμα καταγγελίες καθώς και το υλικό που τις συνοδεύουν, λάβαμε από την εκπρόσωπό μας στη Σουηδία, ενώ το θέμα κάνει το γύρο του κόσμου, όπου εκτός της Ελληνικής Φιλοζωικής Εταιρείας έχουν ενημερωθεί και δραστηριοποιούνται για τον τερματισμό αυτού του φρικτού φαινομένου και Οργανώσεις προστασίας των ζώων διεθνούς κύρους, για δυναμική συνεργασία.

Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

Θρασύδειλα λεβεντόπαιδα

Αναδημοσιευση από: http://sarantakos.wordpress.com/2012/05/10/lebentopaida/
Προβληματίστηκα αν πρέπει να γράψω το σημερινό άρθρο· και χτες είχα αρχίσει να το γράφω και το παράτησα· δεν φταίνε τίποτα οι αναγνώστες του ιστολογίου να δεχτούν και τρίτη δόση από τα νοσηρά κηρύγματα της μαυροντυμένης συμμορίας, σκεφτόμουν (γιατί ήδη έχω αφιερώσει δυο άρθρα, το προχτεσινό, κι ένα προεκλογικό στα ξυρισμένα κρανία). Ωστόσο, πολλοί μού ζήτησαν αυτό το άρθρο, και η πλάστιγγα έγειρε όταν σημειώθηκαν εξελίξεις στο θέμα· άλλωστε, βρίσκομαι στα χωράφια μου· θέλω να πω, το θέμα μας κάθε άλλο παρά αμιγώς πολιτικό είναι: αφορά και τη γλώσσα, και τη μετάφραση και τη φρασεολογία, αλλά και το Διαδίκτυο.
Πριν από ένα περίπου μήνα, η δημοσιογράφος Ξένια Κουναλάκη έγραψε ένα άρθρο στην Καθημερινή, με τίτλο «Η κοινοτοπία του κακού» και με θέμα του με την τακτική που θα έπρεπε να κρατήσουν τα ΜΜΕ και οι πολιτικές δυνάμεις απέναντι στην Χρυσή Αυγή, ενόψει της διαφαινόμενης εισόδου της στη Βουλή. Εύλογα η Κουναλάκη υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει ούτε υπόνοια διαλόγου με την ΧΑ, ενδεχόμενο που το θεωρεί εξίσου αδιανόητο με το να δημοσίευαν οι εφημερίδες μια συνέντευξη περί ανέμων και υδάτων με τον Χίτλερ.
Μερικές μέρες αργότερα, στο ιστολόγιο των χρυσαυγιτών δημοσιεύτηκε μια «απάντηση στο άρθρο της Κουναλάκη». Με τίτλο «Η κοινοτοπία της παροξυντικής αυτοϊκανοποίησης», είναι ένα εκτενέστατο άρθρο, σχεδόν εξαπλάσιο σε έκταση από εκείνο στο οποίο απαντάει, γεμάτο χυδαίους χαρακτηρισμούς και προσωπικές επιθέσεις στη δημοσιογράφο. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ, αν και οφείλω να σας προειδοποιήσω ότι είναι εξαιρετικά νοσηρό. Εγώ ανατρίχιασα διαβάζοντας πόσες προσωπικές λεπτομέρειες για τη ζωή της Ξ. Κουναλάκη φαινόταν να γνωρίζει ο ανώνυμος αρθρογράφος (υπογράφει με τα αρχικά Θ.Π.), όχι μόνο ότι είναι κόρη του πολιτικού Πέτρου Κουναλάκη αλλά και την ηλικία της, όλες τις επαγγελματικές της δραστηριότητες, το ότι έχει μια 13χρονη κόρη, ακόμα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της -και, στο αποκορύφωμα, διατυπώνει μια συγκαλυμμένη απειλή για επίθεση εναντίον της δημοσιογράφου (περισσότερα παρακάτω). Φυσικά, η αναφορά στα προσωπικά του αντιπάλου αντί για απάντηση στα όσα υποστηρίζει είναι αρκετά εύγλωττη για την ένδεια επιχειρημάτων της συμμορίας.

Το χρυσαυγίτικο ιστολόγιο δεν το διάβαζα, αλλά το άρθρο αυτό μου το έστειλε μερικές μέρες αργότερα ένας φίλος, ο οποίος ξέρει την πετριά που έχω με τα γλωσσικά, επισημαίνοντάς μου κάποιες σπανιότατες λέξεις που χρησιμοποιεί ο ανώνυμος αρθρογράφος. Τότε δεν θέλησα να γράψω, αφενός επειδή είχα μόλις γράψει ένα δικό μου άρθρο για τους χρυσαυγίτες και αφετέρου επειδή φοβόμουν μήπως το θύμα της λεκτικής επίθεσης ενοχληθεί με την ανακίνηση του θέματος. Τώρα που η ίδια η δημοσιογράφος κατάγγειλε την υπόθεση, ο ενδοιασμός αυτός δεν υπάρχει.
Αν παρά τις παραινέσεις μου διαβάσατε το χρυσαυγίτικο άρθρο, θα προσέξατε ότι δεν είναι αυτό που θα περιμέναμε από τον τυπικό αρθρογράφο της συμμορίας. Αντί για την άμεση και ακατέργαστη γλώσσα των τυπικών άρθρων του ιστολογίου, με λίγες και κοφτές φράσεις, εδώ έχουμε μια ακατάσχετη λογοδιάρροια, μακρές περιόδους, κατάφορτη γλώσσα που λογιοφέρνει, διανθισμένη με κάποιες σπανιότατες λέξεις αλλά και μάγκικες εκφράσεις, χωρίς να χάνει ευκαιρία ο συγγραφέας να κάνει επίδειξη γνώσεων και γλωσσομάθειας, με δυο λόγια  ένα στυλ που θα πρέπει να το θαυμάζει ο μέσος αστοιχείωτος χρυσαυγίτης. Εδώ που τα λέμε, ελάχιστοι χρησιμοποιούν λέξεις όπως π.χ. «αβληχρές επιφυλάξεις» ή «παλιλαλία» ή «ενορμητικές ώσεις» ή «ευένδοτος» ή ακόμα «δυσφορικά» και «απερινόητα».
Σας κάνει κάτι εντύπωση σε αυτές τις λέξεις; Θα έλεγα ότι έχουν ένα κοινό στοιχείο -εκτός από την τελευταία. Διότι το «απερινόητος» (=αυτός που δεν είναι δυνατό να γίνει νοητός) είναι εκκλησιαστική λέξη, που την είχε χρησιμοποιήσει παλιά ο Ζουράρης στον λεξιλαγνικό τίτλο ενός βιβλίου του («Μισγάγκεια απερινόητη»), αλλά όλες οι άλλες λέξεις ανήκουν στο ιατρικό λεξιλόγιο: η παλιλαλία (ή παλιλλαλία) είναι διαταραχή του λόγου, ενώ ο «αβληχρός» που θα πει «αδύναμος, απαλός» το χρησιμοποιούν πολύ οι γιατροί για φιγούρα, π.χ. οι προειδοποιητικές κλινικές εκδηλώσεις είναι αβληχρές, ακαθόριστες και γενικώς ηπιότερες. Ο ενορμητικός είναι όρος της ψυχολογίας, ο «δυσφορικός» είναι συνηθισμένο επίθετο σε ιατρικούς όρους (δυσφορική διαταραχή, δυσφορικό σύνδρομο), ενώ ο ευένδοτος (= που υποχωρεί εύκολα) επίσης είναι αγαπημένη λέξη των γιατρών, π.χ. “Κήλη ονομάζεται η πρόπτωση κάθε ενδοκοιλιακού οργάνου μέσα από ευένδοτο σημείο της κοιλιάς”. Χωρίς διάθεση να κάνω τον γλωσσικό ντετέκτιβ, θα στοιχημάτιζα πως ο αρθρογράφος είτε ασχολείται επαγγελματικά στον ευρύτερο ιατρικό και παραϊατρικό κλάδο είτε διαβάζει ιατρικά συγγράμματα από χόμπι.
Το δεύτερο που μου κάνει εντύπωση είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός φτηνών σεξιστικών και σεξουαλικών υπονοουμένων. Η περιφρόνηση για τις γυναίκες και τα σεξιστικά υπονοούμενα είναι σήμα κατατεθέν των ναζιστών· δεν αρνούμαι ότι τέτοιος λόγος παρατηρείται δυστυχώς σε άντρες όλων των πολιτικών χώρων, όμως στη φασιστική άκρα δεξιά είναι ενδημικός. Βέβαια, ο συγκεκριμένος αρθρογράφος το παρακάνει. Ένας ψυχίατρος θα έβρισκε πιθανώς άφθονο υλικό για ανάλυση, αλλά δεν θέλω να σταθώ περισσότερο. Να επισημάνω πάντως ότι υπάρχουν και σεξιστικές αναφορές που δεν είναι και τόσο φανερές: για παράδειγμα, η Χέρμπερτστράσε, στην οποία γίνεται αναφορά, είναι ο διασημότερος μπουρδελόδρομος της Γερμανίας, στο Ζανκτ Πάουλι του Αμβούργου· και όχι τυχαία η Ξ.Κ. έχει γεννηθεί στο Αμβούργο.
Ως εδώ, τα πράγματα είναι σχετικά ανώδυνα, αν και όχι αθώα. Όμως, το άρθρο περιέχει και μια συγκαλυμμένη απειλή. Γράφει: Είναι απολύτως βέβαιο πως γνωρίζουμε και ξέρουμε καλά και για όσους (λίγους) μένουν δίπλα μας και για όσους μένουν καλοβαλμένοι πολύ μακριά μας. Η πάλη των ιδεών έχει την δικιά της αυθύπαρκτη και εν πολλοίς άχρονη λειτουργία. Όμως σε ότι αφορά το κοινωνικοπολιτικό δρώμενο, η παράμετρος του χρόνου ενέχει τεράστια βαρύτητα. Εμείς μάθαμε να περιμένουμε επί 31 χρόνια και άσχετα με την εκλογική αριθμητική ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ ! Έτσι ή αλλιώς. Ο χρόνος τρέχει κι επιδρά καταλυτικά και ρηξικέλευθα. Για να το αποδώσουμε στην… μητρική της ξένης Ξένιας γλώσσα : «Kommt Zeit, kommt Rat, Kommt Attentat!»
Η απειλή βρίσκεται στη γερμανική φράση, που θα τη βρείτε να αποδίδεται με πολλούς τρόπους, όχι πάντα σωστά. Η φράση είναι παρωδία μιας παροιμίας. Η αρχική παροιμία έχει δυο σκέλη: Kommt Zeit, kommt Rat. Το Rat σημαίνει συμβουλή (και συμβούλιο) και η παροιμία σημαίνει κατά λέξη: Έρχεται (δηλ. περνάει) ο χρόνος, έρχεται η συμβουλή. Χρησιμοποιείται για να δείξει ότι με τον καιρό όλα φτιάχνουν, δηλ. είναι κάτι ανάμεσα στο «το καλό πράγμα αργεί να γίνει», στο «σπεύδε βραδέως» και στο «αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι».
Όπως πολλές παροιμίες, κι αυτή έχει κάμποσες λογοπαικτικές ή άλλες παραλλαγές, μερικές από τις οποίες μπορείτε να δείτε συγκεντρωμένες εδώ, μαζί με άλλες πληροφορίες για την παροιμία. Η παραλλαγή που μας ενδιαφέρει, βέβαια, είναι «Kommt Zeit, kommt Rat, Kommt Attentat!». Το Attentat είναι το χτύπημα, η επίθεση, η δολοφονική επίθεση. Στα γερμανικά κάνει ομοιοκαταληξία με το Rat. Αν είχαμε αν μεταφράσουμε το λογοπαίγνιο, θα λέγαμε κάτι σαν «το καλό χτύπημα αργεί να γίνει». Στη Γερμανία η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε σαν σύνθημα από την ομάδα Μπάαντερ-Μάινχοφ και άλλους ακροαριστερούς (μεταξύ άλλων στο Αμβούργο το 1987), αλλά δεν άργησαν να την υιοθετήσουν και οι ακροδεξιοί.
Το βασικό είναι ότι η παραλλαγμένη παροιμία χρησιμοποιείται πλέον από την άκρα δεξιά στη Γερμανία σαν απειλητική προειδοποίηση ότι “έρχεται η ώρα σου”, και αυτό ο γερμανομαθής χρυσαυγίτης το ξέρει, και ξέρει ότι το ξέρει και η απειλούμενη δημοσιογράφος. Σε περσινό άρθρο, γραμμένο μετά το μακελιό στη Νορβηγία, δηλώνεται καθαρά (στην προτελευταία παράγραφο) ότι η φράση Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat είναι στερεότυπη απειλή που χρησιμοποιούν οι ακροδεξιοί. Και αυτό ισχύει εδώ και χρόνια: για παράδειγμα, το 2001 στάλθηκε στον Πάουλ Σπίγκελ παγιδευμένο πακέτο με τη φράση: Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat, την οποία το περιοδικό χαρακτηρίζει “unmissverstaendlichem Text” (δηλαδή που δεν επιδέχεται παρερμηνείες) σημειώνοντας ότι η γερμανική αστυνομία πήρε πολύ σοβαρά την απειλή.
Σε αντίθεση με την ελληνική. Όταν η κ. Κουναλάκη απευθύνθηκε στην αστυνομία, τη συμβούλεψαν να… σταματήσει να γράφει για τη Χρυσή Αυγή gια να μην δεχτεί επίθεση (!) και να κάνει μήνυση στην ιστοσελίδα. Οπότε, καλά έκανε η κυρία Κουναλάκη και δημοσιοποίησε ευρύτερα το θέμα. Πάντως, ο θόρυβος που έγινε για την υπόθεση ανάγκασε τους χρυσαυγίτες σε μια κωμική αναδίπλωση. Σε χτεσινό άρθρο στο ιστολόγιό τους, προσπαθούν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα, με μια από τις πιο γελοίες δικαιολογίες που έχω ακούσει στη ζωή μου.
Λένε πως η λέξη Attentat σημαίνει μια… δικαστική διαδικασία, και αυτό το στηρίζουν σε ένα αγγλικό διαδικτυακό λεξικό: Η σημασία με την οποία παρατέθηκε η επίμαχη λέξη ήταν όπως στο (3) :  Η  κατόπιν μιας διατεταγμένης απαγόρευσης διαδικασία σε ένα δικαστήριο. Συνεπώς  αφορούσε στην εξάσκηση των  νόμιμων μέσων  μετά από κάποιο «απαγορευτικό διάταγμα» (όπως π.χ. η κατηγορηματική απαγόρευση ή ο διατεταγμένος εξοβελισμός  μας από τα ΜΜΕ), έτσι ώστε κάθε αδικολόγος ή συκοφάντης να επιφυλάσσεται, διότι μπορεί τελικά να υποστεί νομικές συνέπειες. Δεν είναι εξαίσια κουτοπόνηρο; Υποστηρίζουν ότι η γερμανική λέξη Attentat έχει αθώα σημασία επειδή η αγγλική λέξη attentat σημαίνει κάτι ανώδυνο! Πάλι καλά που δεν μας είπαν ότι η φράση Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat μιλάει για… μυοκτονία, αφού στα αγγλικά το rat σημαίνει τον αρουραίο!
Βέβαια, αν κοιτάξουμε το οποιοδήποτε λεξικό θα δούμε ότι στα γερμανικά Attentat είναι η δολοφονία, η δολοφονική απόπειρα. Το υπόλοιπο απαντητικό άρθρο δεν χρειάζεται σχολιασμό· φαίνεται πάντως πως είναι γραμμένο από άλλον αρθρογράφο. Χαρακτηριστικό πάντως για τη θρασύδειλη αναδίπλωση των χρυσαυγιτών είναι πως το δεύτερο άρθρο δεν λινκάρει προς το πρώτο άρθρο του ιστολογίου αντίθετα με την κοινή διαδικτυακή πρακτική, με αποτέλεσμα να μη μπορεί ο αναγνώστης να δει εύκολα το παλιό άρθρο!
Όμως, εγώ κάτι άλλο θέλω να επισημάνω κλείνοντας: μόλις έγινε λίγο θόρυβος για το θέμα, το χρυσαυγίτικο ιστολόγιο έσπευσε να αρνηθεί αυτό που έγραψε, αντί να το υπερασπιστεί, και μάλιστα προβάλλοντας μια οφθαλμοφανώς αστήριχτη δικαιολογία. Μάλιστα, για να θολώσουν τα νερά, στην απάντησή τους δεν έβαλαν λινκ (!) προς το παλιότερο άρθρο τους. Θέλω να πω, αν και «λεβεντόπαιδα», έδειξαν ολοφάνερα θρασύδειλη συμπεριφορά. Ας το έχουμε αυτό κατά νου.